แร่รัตนชาติ

ความสำคัญ :

แร่รัตนชาติมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของไทยมาก แร่รัตนชาติได้แก่ เพชร มณี มรกต บุษราคัม โกเมน นิลกาฬ มุกดา เพทาย ไพฑูรย์ นิลตะโก โอปอล ซานิดีน เบริล ไพลิน โทแปซ พลอยสาแหรกหรือพลอยสตาร์ และเพชร การตรวจสอบสมบัติแร่รัตนชาติได้แก่ ตรวจสอบรูปผลึก ความถ่วงจำเพาะ ดรรชนีหักเหแสง และความแข็ง การเพิ่มคุณภาพแร่รัตนชาติทำได้โดยการเจียระไน การเผา การอาบรังสี การย้อม การเคลือบสี และการฉายแสงเลเซอร์

ประเภทของแร่รัตนชาติ :

                

รัตนชาต ทั้ง 9 หรือเรียกว่า นพรัตน์ นั้น โบราณท่านผูกเป็นบทกลอนไว้ว่า

เพชรดีมณีแดง เขียวแสงใสมรกต เหลืองใสสด      บุษราคัม แดงแก่ก่ำโกเมนเอก สีหมอกเมฆนิลกาฬ     มุกดาหารหมอกมัว แดงสลัวเพทาย สังวาลย์สาย     ไพฑูรย์

 ซึ่งตามคำกลอนดังกล่าว ไม่ได้เรียงตามระดับราคาหรือค่าความแข็งแต่อย่างใด แต่ทั้งนี้พบว่าชื่อเรียกในโบราณนั้น ปัจจุบันสามารถหมายถึงรัตนชาตชนิดอื่นได้เช่นกัน ถ้าอ้างอิงตามกลอนบทนี้ สามารถถอดความเป็นรัตนชาต 9 อย่างได้ดังนี้

 1. เพชรดี หมายถึง เพชรแร่รัตนชาติสีขาว

           (Diamond)
       2. มณีแดง หมายถึง ทับทิมแร่รัตนชาติสีแดง
           (Ruby)
       3. เขียวแสงใสมรกต หมายถึง มรกตแร่รัตนชาติสี
           เขียว (Emerald)
       4. เหลืองใสสดบุษราคัม หมายถึง บุษราคัมแร่รัตน
           ชาติสีเหลือง แซฟไฟร์สีเหลือง
       5. แดงแก่ก่ำโกเมนเอก หมายถึง โกเมนแร่รัตน
           ชาติสีเลือดหมู (Garnet)
       6. สีหมอกเมฆนิลกาฬ หมายถึง แซฟไฟร์ แร่รัตน
           ชาติสีน้ำเงิน(ไพลิน) แซฟไฟร์สีน้ำเงิน
       7. มุกดาหารหมอกมัว หมายถึง มุกดาหาร แร่รัตน
           ชาติสีหมอกมัว(Moonstone)
       8. แดงสลัวเพทาย หมายถึง เพทายแร่รัตนชาติสี
           แดงเข้ม (Hyacinth) เขียนอีกอย่างหนึ่งว่า
           (Yellow Zircon) (ซึ่งเป็นรัตนชาตชนิดเดียวกัน)
       9. สังวาลย์สายไพฑูรย์ หมายถึง ไพฑูรย์ เป็น
           อัญมณีหรือหินสีชนิดหนึ่งหรือแร่รัตนชาติที่มีสี
           น้ำเงิน(Chrysoberyl-cat eye)
           และนอกจากนี้ไข่มุกก็จัดเป็นแร่รัตนชาติเช่นกัน ซึ่งเกิดจากสิ่งมีชีวิตก็คือหอยมุก

วิธีการทำอัญมณีให้มีความงดงาม :

การทำให้อัญมณีมีความงดงามมากขึ้นสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การเจียระไน การเผา การย้อม เคลือบสี การอาบรังสี และการฉายแสงเลเซอร์

       คุณสมบัติของเพชร :

       เพชรเป็นธาตุคาร์บอน มีความแข็งแรงที่สุด มีระดับความแข็งเท่ากับ 1.0 ตามมาตรฐานของโมส์ มีค่าดัชนี หักเหของแสง 2.41 ความถ่วงจำเพาะ 3.52





 

 รูปที่ 2  ทับทิม